Πέμπτη 22 Μαρτίου 2012

Έρχονται οι μέρες του φωτός


Αυτός ο χειμώνας είχε πολύ πίεση, ενδοσκόπηση και κλεισούρα με την κρίση να σκεπάζει όλους τους τομείς της ζωής. Οι μέρες περνούσαν σαν ατελείωτες κυλιόμενες σκάλες. Η ελπίδα έγινε γκρίνια και αβεβαιότητα για το μέλλον. Τα σκουπίδια του άγχους κάλυψαν τα πάντα. Στο δρόμο δύσκολα θα έβλεπες γύρω σου χαμογελαστά πρόσωπα, μόνο άτομα να μιλούν με ένταση στο τηλέφωνο και νευρικές κινήσεις χεριών– ποδιών.


Άγχος, ανασφάλεια, ανεργία, αβεβαιότητα, απαισιοδοξία κι όμως έρχεται ένα ουσιαστικό να αλλάξει το σκηνικό της καθημερινότητας που όλοι βιώνουμε. Και το όνομα αυτής, ΑΝΟΙΞΗ. Μπορεί να γίνει πολύ ουσιαστικό καθώς με μία απλή αλλαγή του καιρού αλλάζει αμέσως η διάθεση. Φεύγει ο μονότονος ήχος της βροχής, το κρύο και από εδώ και πέρα ο ήλιος είναι αυτός που περιμένει μαζί μας στη στάση του λεωφορείου, ναι όλη αυτή την ώρα που περιμένουμε... Υπάρχει ανάγκη για αλλαγή σε όλους τους τομείς. Για αυτό αναζητώ τις μέρες του φωτός.


Μαζί με την άνοιξη, ας ανοίξουμε τα χρώματα των σκέψεων μας, ας ξεφορτωθούμε τα βαριά ρούχα της ανίας και του άγχους κι ας γίνουμε απλοί. Να ακούμε τις καρδιές και τις φωνές του διπλανού μας, του φίλου και του ξένου. Και του εαυτού μας. Δεν χρειαζόμαστε πολλά: την υγεία μας, τους ανθρώπους μας και επίγνωση της αλήθειας- πραγματικότητας.


Η ζωή είναι πολύ μικρή και φεύγει από τα χέρια μας, τα μάτια μας με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Σαν εκείνη που χθες το μεσημέρι, λίγα μέτρα από το σπίτι μου, αναποδογύρισε ένα αυτοκίνητο και τις ζωές των ανθρώπων που ήταν μέσα. Και αναποδογύρισε όσα με απασχολούν κατά καιρούς. Ελπίζοντας στις μέρες του φωτός…και σε κάτι καινούργιο.




Κυριακή 1 Ιανουαρίου 2012

Live, love, laugh...

Σκέφτηκα φέτος να πάω να πάρω ένα ημερολογίο για το 2012 παρόλο που κάθε χρόνο κάποιος θα μου δωρίσει κι ένα. Υπήρχαν πολλά και διαφορετικά, επαγγελματικά κι αυστηρά, με στιχάκια, ρητά, συνταγές, ανέκδοτα, έργα τέχνης, ζώδια, υποσχέσεις για τα μελλούμενα, με γιορτές και κάποια απλά με τις ημερομηνίες και κενές σελίδες για να συμπληρωθούν στα πλαίσια του νέου έτους. Συνήθως επιλέγω το τελευταίο χωρίς να το χρησιμοποιώ σε καθημερινή βάση.
Κι οι πρώτες σελίδες είναι συνήθως γεμάτες από υποσχέσεις για τη νέα χρονιά. Όπως: «Από αύριο ξεκινάω δίαιτα και γυμναστήριο», «Τέλος τα περιττά έξοδα», «Αλλάζω καριέρα, αλλάζω ζωή», κι άλλα τέτοια μεγαλόπνοα σχέδια που ξεθωριάζο
υν στο τέλος Ιανουαρίου. Κι αυτό πολύ απλά γιατί οι σπιτικοί κουραμπιέδες είναι πολύ νόστιμοι, όπως και οι σοκολατένιοι πειρασμοί του Παρλιάρου για να αντισταθώ, πού να τρέχω μες το κρύο στο γυμναστήριο, οι καιροί είναι δύσκολοι για πειραματισμούς στη δουλειά και διάφορα πράγματα που βλέπω, μου φωνάζουν «Αγόρασε με, αγόρασέ με...» Έτσι καταλήγει το ημερολόγιο πάνω στο γραφείο και χρησιμοποιείται κυριώς για υπενθύμιση εορτών, γενεθλιών και οικονομικών υποχρεώσεων....
Ημερολόγια, τα λόγια που μπορούν να είναι ήμερα. Σίγουρα δεν είναι τα λόγια της μέρας, μέσα στη δίνη της οποίας σχεδόν όλα φεύγουν χωρίς να το καταλαβαίνουμε. Για το 2012 λοιπόν τρεις ευχές : Να ζούμε, να αγαπάμε και να γελάμε.... από καρδιάς. Ευχές γραμμένες σε χριστουγεννιάτικη κάρτα όπως παλιά. Κι όπως γυρνάει ο δείκτης του ρολογιού και δείχνει 12 και αλλάζει η μέρα, έτσι να αλλάξουν όλα προς το καλύτερο και να φέρουν ό,τι επιθυμούμε. Και ό,τι δεν περιμένουμε: μια έκπληξη, κάτι που θα συμβεί ξαφνικά, όπως το ορμητικό άνοιγμα μιας σαμπάνιας εκεί που δεν το περιμένουμε ή όταν απογοητεύομαστε. Και το «ξαφνικό» θα μετατραπεί σε «αξέχαστο».
Για τους απαισιόδοξους, τους πιο μελαγχολικούς, τους μονότατους ή εκείνους που επηρεάζονται πολύ περισσότερο απ’ όσο πρέπει από την κατάσταση που επικρατεί γύρω μας, αλλά κυρίως με αυτά που συμβαίνουν μέσα μας, μπορούν να ακολουθήσουν τον στίχο – προτροπή της Λίνας Νικολακοπούλου:
«Θα πάω στον καθρέφτη, το φρύδι θα σηκώσω
Στο γόητρο που πέφτει μια γραμμή θα διορθώσω».
Για τη νέα χρονιά αφιερωμένο το παρακάτω πολυαγαπημένο τραγούδι -ύμνος της αισιοδοξίας για να έχει όνειρα να κάνει ο ενικός....



Κυριακή 18 Δεκεμβρίου 2011

Το θείο Βρέφος (Αλέξανδρου Σμέμαν)

Το παιδί ως Θεός, ο Θεός ως παιδί… Γιατί δημιουργείται αυτή η ζωηρή συγκίνηση την περίοδο των Χριστουγέννων όταν οι άνθρωποι, ακόμη και αυτοί με χλιαρή πίστη ή ακόμη και οι άθεοι, παρατηρούν αυτό το μοναδικό, ασύγκριτο θέαμα της νεαρής μητέρας να κρατά το παιδί στην αγκαλιά της, και γύρω τους οι «Μάγοι οι από Ανατολών», οι ποιμένες, δροσεροί από τη νυχτερινή τους σκοπιά στους αγρούς, τα ζώα, ο ανοιχτός ουρανός, ο αστέρας;

Γιατί είμαστε τόσο βέβαιοι, αλλά και συνεχώς ανακαλύπτουμε, πώς σ’ αυτόν το θλιβερό πλανήτη μας δεν υπάρχει τίποτε ομορφότερο και πιο χαρμόσυνο απ’ αυτό το θέαμα, που το πέρασμα των αιώνων αποδείχτηκε ανίκανο να ξεριζώσει από τη μνήμη μας; Επιστρέφουμε σ’ αυτό το θέαμα οποτεδήποτε δεν έχουμε άλλο καταφύγιο, οποτεδήποτε έχουμε βάσανα στη ζωή, και αναζητούμε αυτό που θα μάς ελευθερώσει.

Όμως στην ευαγγελική διήγηση για τη γέννηση του Ιησού Χριστού, η μητέρα και το παιδί δε λένε ούτε μία λέξη, ωσάν οι λέξεις να είναι περιττές, επειδή καμιά λέξη δεν μπορεί να ερμηνεύσει, να ορίσει ή να εκφράσει το νόημα όσων έλαβαν μέρος και εκπληρώθηκαν εκείνη τη νύχτα. Και παρ’ όλα αυτά χρησιμοποιούμε λέξεις εδώ, όχι για να εξηγήσουμε ή να ερμηνεύσουμε, αλλά επειδή, όπως η Γραφή λέει, «εκ γάρ του περισσεύματος της καρδίας το στόμα λαλεί» (Ματθ. 12, 34). Είναι αδύνατο κάποιος, που ξεχειλίζει η καρδιά του, να μη μοιραστεί με άλλους τα βιώματά του.

Οι λέξεις «παιδίον» και «Θεός» είναι οι πλέον αποκαλυπτικές για το μυστήριο των Χριστουγέννων. Κατά κάποιο τρόπο, είναι ένα μυστήριο που απευθύνεται στο παιδί που συνεχίζει να ζει μυστικά μέσα σε κάθε ενήλικα, στο παιδί που συνεχίζει να ακούει ό,τι ο ενήλικας έχει πάψει να ακούει, και που ανταποκρίνεται με μια χαρά, που ο ενήλικας, μέσα στον γήινο, υπερώριμο, κουρασμένο και κυνικό κόσμο που ζει, αδυνατεί να νιώσει. Μάλιστα, τα Χριστούγεννα είναι μια γιορτή για τα παιδιά, όχι μόνο εξαιτίας του χριστουγεννιάτικου δένδρου που διακοσμόμουμε και φωτίζουμε, αλλά μ’ έναν πολύ βαθύτερο τρόπο, και μόνο τα παιδιά δεν ξαφνιάζονται για το ότι, όταν ο Θεός κατέρχεται στη γη, έρχεται ως παιδί.

Αυτή η εικόνα του Θεού ως παιδιού συνεχίζει να λάμπει μέσα από τις εικόνες και τα αναρίθμητα έργα τέχνης, φανερώνοντας πώς ό,τι είναι ουσιαστικότερο και πλέον χαρμόσυνο στο Χριστιανισμό βρίσκεται ακριβώς εδώ, σ’ αυτήν την αιώνια παιδικότητα του Θεού. Οι ενήλικες, ακόμη και αυτοί που «συμπαθούν περισσότερο τα θρησκευτικά θέματα», περιμένουν και προσδοκούν από τη θρησκεία να δώσει εξηγήσεις και αναλύσεις, τη θέλουν έξυπνη και σοβαρή. Οι αντίπαλοι της είναι εξίσου σοβαροί, και, τελικά, τόσο βαρετοί, καθώς αντιμετωπίζουν τη θρησκεία μ’ ένα χαλάζι από «ορθολογικές» σφαίρες. Στην κοινωνία μας δεν υπάρχει καμιά φράση που να μεταφέρει καλύτερα την περιφρόνησή μας από το να χαρακτηρίσουμε κάτι λέγοντας πώς «είναι παιδιάστικο». Μ’ άλλα λόγια, δεν είναι για τους ενήλικες, τους έξυπνους και σοβαρούς. Έτσι τα παιδιά μεγαλώνουν και γίνονται εξίσου σοβαρά και βαρετά. Ο Χριστός όμως είπε, «γέννησθε ως τα παιδία» (Ματθ. 18,3). Τι σημαίνει αυτό; Τι λείπει από τους ενήλικες, ή καλύτερα, τι έχει στραγγαλισθεί, καταπνιγεί, εκμηδενισθεί από ένα παχύ στρώμα ενηλικιότητας; Δεν είναι πάνω απ’ όλα αυτή η ικανότητα, η τόσο χαρακτηριστική των παιδιών, να θαυμάζουν, να αγαλλιούν και το πιο σπουδαίο να είναι γνήσια στη χαρά και στη λύπη; Η ενηλικίωση στραγγαλίζει επίσης την ικανότητα να εμπιστεύεσαι, να αυτοεγκαταλείπεσαι, να αφήνεσαι τελείως στην αγάπη και να πιστεύεις με όλη σου την ύπαρξη. Τελικά τα παιδιά παίρνουν στα σοβαρά ό,τι οι ενήλικες δεν μπορούν πλέον να αποδεχθούν: τα όνειρα, αυτά που διασπούν την καθημερινή μας εμπειρία και την κυνική μας καχυποψία, αυτό το βαθύ μυστήριο του κόσμου και καθετί που αποκαλύπτεται στους αγίους, στα παιδιά και στους ποιητές.

Έτσι μόνο όταν εισχωρήσουμε στο παιδί που ζει κρυμμένο μέσα μας, μπορούμε να κάνουμε δικό μας το χαρμόσυνο μυστήριο του Θεού που έρχεται προς εμάς «ως παιδίον». Το παιδί δε διαθέτει ούτε κύρος ούτε εξουσία, όμως η απουσία ακριβώς του κύρους το αναδεικνύει σε βασιλιά, πηγή της βαθιάς του δύναμης είναι η ανικανότητα να υπερασπιστεί τον εαυτό του και η τρωτότητά του. Το παιδί σ’ αυτή τη μακρινή σπηλιά της Βηθλεέμ δεν έχει επιθυμία ώστε να το φοβόμαστε, εισέρχεται στις καρδιές μας χωρίς να μας εκφοβίζει, χωρίς να επιδεικνύει το κύρος και τη δύναμή του, αλλά μόνο με την αγάπη. Μάς δίνεται ως παιδί, και μόνο ως παιδιά μπορούμε με τη σειρά μας να το αγαπήσουμε και να δοθούμε σ’ αυτό. Ο κόσμος κυβερνάται από τη δύναμη και την εξουσία, μάς απελευθερώνει απ’ όλα αυτά. Το μόνο που επιθυμεί από μας είναι η αγάπη μας, που προσφέρεται με ελευθερία και χαρά, το μόνο που επιθυμεί από μας είναι να του δώσουμε την καρδιά μας. Και τη δίνουμε σ’ ένα ανυπεράσπιστο παιδί, που εμπνέει όμως τεράστια εμπιστοσύνη.

Με τη γιορτή των Χριστουγέννων η Εκκλησία μάς αποκαλύπτει ένα μυστήριο χαράς: το μυστήριο μιάς ελεύθερα προσφερόμενης αγάπης που δεν επιβάλλεται σε κανένα. Μιας αγάπης ικανής να δει, να αναγνωρίσει και να αγαπήσει το Θεό στο πρόσωπο του θείου Παιδιού, και να γίνει έτσι δώρο μιας νέας ζωής.

Από το βιβλίο: Εορτολόγιο Ετήσιος Εκκλησιαστικός Κύκλος Αλέξανδρος Σμέμαν. Εκδόσεις Ακρίτας

Πέμπτη 1 Δεκεμβρίου 2011

Χειροποίητα Χριστούγεννα

Αντίστροφη μέτρηση για τα Χριστούγεννα. Σκόρπια κίτρινα φύλλα στους δρόμους, αέρας που τα φέρνει σε στολισμένες πόρτες και αυλές, φωτάκια, συνταγές για μελομακάρονα. Άρωμα Χριστουγέννων σε μία περίοδο γενικευμένης μελαγχολίας και αβεβαιότητας για το μέλλον. Ψάχνουμε για φως και αισιοδοξία. Η περιρρέουσα ατμόσφαιρα δημιουργεί ανασφάλεια, άγχος, πίεση, και κάποιες φορές, αρκετές θα έλεγα, επιθετικότητα. Αποτελούμε κι εμείς είδος που χρήζει εξημέρωσης. Υπό πολλές έννοιες.



Διαβάζοντας για μία ακόμα φορά το Μικρό Πρίγκιπα, στο διάλογο του με την αλεπού περιγράφεται η έννοια της εξημέρωσης στους καιρούς που διανύουμε. Ρωτάει ο Μικρός Πρίγκιπας γιατί δεν μπορεί να παίξει με την αλεπού κι εκείνη του απαντά πως δεν είναι εξημερωμένη. Ο Μικρός Πρίγκιπας δεν ήξερε τι σημαίνει η λέξη εξημερώνω. Η αλεπού λοιπόν απάντησε ότι «εξημερώνω σημαίνει δημιουργώ δεσμούς…». Έχουμε ανάγκη ο ένας τον άλλο. Χρειαζόμαστε την επαφή, την επικοινωνία, την ηρεμία, την εκλέπτυνση της συμπεριφοράς μας, την αλλαγή διάθεσης, κάποιον να μας εξημερώσει, κάποιον να εξημερώσουμε. Σε ορισμένες περιπτώσεις θέλει πολύ προσπάθεια και υπομονή, αλλά και οι δύο αποτελούν είδος προς εξαφάνιση.



Κι επειδή και τα χρήματα σε λίγο θα αποτελούν είδος προς εξαφάνιση, μπορούμε να κάνουμε οικονομικά – συμβολικά δώρα με συναισθηματική αξία εν όψη Χριστουγέννων. Πάντα μετράει η σκέψη για τον άλλον. Ένα βιβλίο, ένα cd με δικές μας επιλογές, μία κάρτα, ένα ευχαριστώ, μια συγγνώμη, και για τους πιο τυχερούς ένα σ’ αγαπώ. Η κρίση μας κάνει ευρηματικούς στην εξοικονόμηση χρημάτων εφευρίσκοντας άλλους τρόπους για να καλύψουμε τις ανάγκες, τις υποχρεώσεις και την όποια διασκέδασή μας. Μπορούμε να γίνουμε πολυμήχανοι για τους ανθρώπους που βρίσκονται κοντά μας , ακόμα και για εκείνους που έχουν απομακρυνθεί, αρκεί να το θελήσουμε.


Σάββατο 19 Νοεμβρίου 2011

Ένα γράμμα

Αγαπημένη μου Αισιοδοξία,


Τι κάνεις, χάθηκες...Που είσαι; Σε ψάχνω. Στα τηλέφωνα δεν σε βρίσκω, στα μηνύματα δεν απαντάς. Αναζητώ τη γνώμη σου όταν όλα πάνε στραβά, τότε που χάνω την υπομονή μου. Στα παιχνίδια του μυαλού μου, στην κενή θέση δίπλα μου, στα τραγούδια που ακούω.


Και να σου εκμυστηρευτώ κάτι. Τον τελευταίο καιρό προσπαθεί να μου φορτωθεί η Μελαγχολία. Έχει γίνει της προσκολλήσεως και εγώ την αποφεύγω διαρκώς. Ψάχνω δικαιολογίες για να μη βρεθούμε, αλλά εκείνη είναι πολύ φορτική και τη βρίσκω συνέχεια μπροστά μου. Εμφανίζεται στο internet, στην τηλεόραση, στα πρόσωπα των γύρω μου, πίσω από χρωματιστά γυαλιά, μέσα σε υγρά βλέμματα, στο απέναντι μπαλκόνι που η γιαγιά περπατάει σκυφτή στον οίκο ευγηρίας, αν μπορεί να ονομάζεται έτσι.


Βλέποντας τη γιαγιά απέναντι που η μόνη συντροφιά της είναι τα ρυθμικά κορναρίσματα και το βουητό της Μεσογείων, σκέφτηκα να πάω στην δική μου να την δω, γιατί είχα να πάω μέρες. Ξέρω ότι εκείνη σε έχει ξεχάσει τελείως πολλά χρόνια τώρα, αλλά οι επισκέψεις καμιά φορά της θυμίζουν την ύπαρξη σου, έστω και για λίγο. Της είπα ότι έχω πολύ δουλειά και γι’αυτό δεν πηγαίνω συχνά και συζητούσαμε για την καθημερινότητα και τους ανθρώπους σήμερα. Και ξέρεις τί μου είπε; «Οι άνθρωποι σήμερα δεν ξέρουνε γιατί ζούνε...».


Γι’ αυτό χώρισε το ευ με το ζην. Δεν ξέρω αν το έμαθες. Η έλλειψη επικοινωνίας, το άγχος της της επιβίωσης, ο κορεσμός της καθημερινότητας , η απώλεια της αίσθησης του μέτρου, η αδυναμία αξιολόγησης των επιθυμιών τους, ήρθε και η έκτακτη εισφορά και τους αποτελείωσε. Δεν απολάμβαναν τίποτα και δεν ήθελαν τα ίδια πράγματα. Το εύ ενδιαφερόταν για τα πνευματικά και το ζην για τα υλικά, βρίσκονταν σε άλλη φάση.


Κανόνισε να τα πούμε κι από κοντά. Θέλω μια ωριαία συνάντηση μαζί σου. Ή στείλε μου ένα μήνυμα, σύντομο και ουσιαστικό. Σε χρειάζομαι, σε χρειαζόμαστε....


ΥΓ: Σου αφιερώνω, το αγαπημένο σου τραγούδι:


«Σφύριξε χαρούμενα μπορείς, δες τη φωτεινή πλευρά της ζωής...»